ส่วนใหญ่หากเคยเป็นโรคอีสุกอีใส และหลังจากหายแล้ว เชื้อไวรัส Varicella Zoster จะยังอยู่ในร่างกาย เมื่อภูมิคุ้มกันอ่อนแอลง เชื้อไวรัสตัวนี้ก็จะสามารถกำเริบขึ้นมาอีก ซึ่งการกำเริบครั้งถัดมาจะทำให้เกิดโรคงูสวัด (หรือที่เรียกว่า Herpes Zoster) ปัจจัยที่อาจทำให้เชื้อไวรัสกำเริบ ได้แก่ ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายอ่อนแอลงเมื่ออายุมากขึ้น จึงเป็นสาเหตุว่าทำไมความเสี่ยงต่อโรคงูสวัดถึงเพิ่มขึ้นตามอายุ ¹

ซึ่งโดยปกติคนเราจะเป็นโรคงูสวัดแค่ครั้งเดียว แต่ก็มีโอกาสเป็นซ้ำอีกได้ ² หากมีระบบภูมิคุ้มกันที่อ่อนแอก็มีเสี่ยงที่จะเป็นโรคงูสวัดได้เช่นกัน ¹

โรคงูสวัดมักทำให้เกิดผื่นที่ก่อความเจ็บปวดซึ่งมักเป็นตุ่มน้ำใส โดยสะเก็ดจะหลุดออกใน 10 ถึง 15 วันและหายไปภายใน 2 ถึง 4 สัปดาห์ ตามปกติแล้วผื่นมักปรากฏที่ด้านใดด้านหนึ่งของร่างกายหรือใบหน้า 48-72 ชั่วโมงก่อนที่ผื่นจะปรากฎ อาจมีอาการเจ็บปวด คัน รู้สึกเสียวเหมือนไฟช๊อต หรือมีอาการชาตรงบริเวณที่ผื่นจะเกิดขึ้น^1,2

โรคงูสวัดที่ดวงตา คือ การติดเชื้องูสวัดที่บริเวณ ดวงตาและลูกตา มีอาการได้แก่ ผื่นที่หน้าผากและการอักเสบบริเวณเนื้อเยื่อดวงตา และรอบดวงตา³

ความเครียดอาจจะเป็นเพียงปัจจัยหนึ่งในการเพิ่มความเสี่ยงให้เกิดโรคงูสวัด³ แต่ปัจจัยเสี่ยงที่สำคัญที่สุดให้เกิดโรคงูสวัด คืออายุเนื่องจากโรคงูสวัดส่วนใหญ่ มีโอกาสเกิดขึ้นกับผู้ที่มีอายุตั้งแต่ 50 ปีขึ้นไป เนื่องจากภูมิคุ้มกันที่ลดลงตามอายุ¹

โรคงูสวัดเกิดขึ้นเมื่อเชื้อไวรัสที่อยู่ในร่างกายเกิดการกำเริบ ดังนั้นจึงไม่สามารถแพร่เชื้อจากคนหนึ่งไปยังอีกคนหนึ่งได้ อย่างไรก็ตาม เนื่องจากเชื้อไวรัสที่ทำให้เกิดโรคอีสุกอีใสและโรคงูสวัดคือเชื้อชนิดเดียวกัน หากคนที่ไม่เคยเป็นโรคงูสวัดหรือไม่ได้รับการป้องกันโรคอีสุกอีใสมาสัมผัสกับตุ่มน้ำใสของผู้ที่เป็นโรคงูสวัด พวกเขาอาจเป็นโรคอีสุกอีใสได้⁴

ความเสี่ยงในการเกิดโรคงูสวัดจะเพิ่มขึ้นตามอายุ เนื่องจากระบบภูมิคุ้มกันจะอ่อนแอลงเมื่ออายุมากขึ้น ทำให้เชื้อไวรัสที่แอบอยู่ในร่างกาย กำเริบได้ง่าย¹บางคนอาจไม่ทราบว่าตนเองเคยเป็นโรคอีสุกอีใสมาก่อน หรือจำไม่ได้ว่าเคยเป็นหรือไม่ ซึ่งคนเหล่านี้อาจมีเชื้อไวรัสอยู่แล้วด้วย¹โดยผู้สูงอายุยังมีความเสี่ยงเพิ่มขึ้นที่จะเกิดภาวะแทรกซ้อน เช่น อาการปวดตามเส้นประสาท (PHN) หลังจากเป็นโรคงูสวัด¹

หากคุณไม่เคยเป็นโรคอีสุกอีใส คุณจะไม่สามารถเป็นโรคงูสวัดได้ แต่หากคุณมีการสัมผัสกับเชื้อไวรัสโดยไม่รู้ตัว ก็อาจจะทำให้คุณมีความเสี่ยงที่จะเป็นโรคงูสวัดได้⁴หากคุณเป็นงูสวัด หรือมีอาการใกล้เคียง แนะนำให้ปรึกษากับแพทย์เพื่อรับคำแนะนำเกี่ยวกับการป้องกัน และรักษาโรคงูสวัด

การฉีดวัคซีนสามารถช่วยป้องกันโรคงูสวัดและอาการปวดเรื้อรังหลังจากงูสวัดได้ หากคุณมีข้อสงสัยเรื่องวัคซีน ควรปรึกษากับแพทย์ พยาบาล หรือเภสัชกรเกี่ยวกับการป้องกันโรคงูสวัด¹

การฉีดวัคซีนช่วยกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายต่อโรคงูสวัด ส่งผลให้ร่างกายของคุณสามารถต่อสู้กับเชื้อไวรัสได้ดีขึ้นและป้องกันไม่ให้มีการกำเริบอีก⁶ โรคงูสวัดเกิดจากการกำเริบของเชื้อไวรัสก่อโรคอีสุกอีใสที่ยังคงอยู่ในร่างกายของคุณ ซึ่งหากคุณไม่เคยเป็นโรคอีสุกอีใส ควรหลีกเลี่ยงการสัมผัสกับผู้ที่กำลังเป็นโรคอีสุกอีใสและโรคงูสวัด รวมถึงการล้างมือและการดูแลสุขอนามัยเมื่อมีอาการไอก็เป็นวิธีป้องกันตัวเบื้องต้นที่ช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคอีสุกอีใส และโรคงูสวัดได้³

การรักษาอาจลดความรุนแรงและระยะเวลาของความเจ็บป่วย อาจรวมถึงการทำให้เชื้อไวรัสอ่อนแอลง และ/หรือ บรรเทาอาการเจ็บปวด ซึ่งขึ้นอยู่กับอาการของแต่ละคน⁷หากคุณคิดว่าคุณอาจเป็นโรคงูสวัด แนะนำให้เข้าพบแพทย์โดยเร็วที่สุดเพื่อรับการรักษาและวิธีป้องกัน ซึ่งจะช่วยลดความรุนแรงและระยะเวลาของอาการ คำแนะนำทั่วไปในการดูแลกับอาการต่าง ๆ ควรดูแลผื่นคันให้สะอาด และแห้งสะอาดอยู่เสมอ เพื่อลดความเสี่ยงต่อการติดเชื้อ ควรสวมใส่เสื้อผ้าหลวม ๆ ไม่รัดตัว เพื่อป้องกันการเสียดสี ควรใช้การประคบเย็น 2-3 ครั้ง/วัน⁷คลิก เพื่อเรียนรู้วิธีการป้องกันตัวเองและคนที่รัก (TBA)